دلایل روانشناسی هدیه دادن

به دلایل روانشناسی زیر ما هدیه دادن را دوست داریم:

ایجاد حس خوب

در اینجا به موضوعی اشاره می شود که احتمالا هنگام خرید هدیه بعدی تان انگیزه بیشتری به شما می دهد: کادو دادن به دیگران می تواند شما را شادتر کند. فارغ از اینکه در عوض آن چه هدیه ای می گیرید.

تحقیقات علمی نشان می دهند که افرادی که عادت به هدیه دادن دارند انسان های شادمان تری هستند. برای مثال در یک تحقیق، کارمندانی که یک پاداش کاری دریافت می کردند و بخشی از آنرا صرف بخشش و هدیه به دیگران می کردند، افزایش حس شادمانی را در احساس می کردند. در نقطه مقابل صرف هزینه بیشتر برای خودشان، تاثیر چندانی در حس مثبت آنها نداشت.

در واقع می توان اینگونه تشریح کرد که هدیه دادن به دیگران به نسبت صرف هزینه برای خود، احساس شادی بیشتری برای خود ما به ارمغان می آورد. دو نویسنده و محقق به اسامی الیزابت دان و مایکل نورتون در کتابی با عنوان Happy Money : The Science of Spending اذعان می کنند هنگامی که برای خود خرج می کنید خوشحالی را همانجا جا می گذارید. شاید یکی از دلایل روانشناسی این پدیده این موضوع باشد که خرج کردن پولی که برای آن زحمت زیادی کشیدیم برای خودمان، می تواند در ما نوعی درد(بخاطر از دست دادن پول) ایجاد کند.

به نظر می رسد ارتباط بین کادو دادن و خوشحالی برای همه افراد درست باشد. در یک تحقیقات گسترده دیگر که با شرکت ۲۳۰ هزارنفر از سراسر دنیا انجام شد، بین میزان خوشحالی و کمیت هدیه هایی که افراد به دیگران می دهند رابطه مستقیمی وجود دارد. آنهم فارغ از اینکه در چه چارچوب فرهنگی زندگی می کنند یا چه سطح درآمدی داشتند.

اثر مثبت روی سلامتی!

به دلیل دیگری برای هدیه دادن نیاز دارید؟ به نظر می رسد که کادو خریدن برای سلامتی شما مفید است. و حتی باعث افزایش طول عمر می شود.

تحقیقات نشان می دهد که سخاوتمندی از نظر پولی یا زمانی، باعث تقویت سیستم ایمنی بدنی شده، درد فیزیکی را تقلیل داده و ریسک افسردگی یا ابتلا به بیماری های قلبی را کاهش می دهد. یک تحقیق ۵ ساله در دیترویت ایالات متحده آمریکا به این کشف رسید که افرادی که به دیگران کمک می کنند، بهتر می توانند از پس مشکلات و استرس در زندگی خوشان بر بیایند. افرادی که هنگام نیاز به کمک دیگران شتافته بودند نیز نرخ مرگ و میر کمتری از افرادی که اینکار را انجام نداده بودند داشتند. به علاوه از مزایای روحی و جسمی متنوعی برخوردار شده بودند.

هدیه دادن از نظر روحی و روانی

بعد از خواندن پاراگراف بالا ممکن است این سوال برای شما پیش آمده باشد که هدیه دادن چگونه می تواند ما را سلامت تر و خوشحال تر کند؟ در پاسخ باید بگوییم که دلیل آن را باید در فعالیت های شیمیایی مغز و روح و روان انسان جستجو کرد.

احتمالاً راجع آسیب هایی که داشتن استرس به افراد وارد می کند مطالب زیادی شنیده و خوانده اید. جالب است بدانید که هدیه دادن باعث کاهش ترشح هورمون استرس در بدن می شود. و همزمان باعث ترشح دو هورمون اندورفین و دوپامین در مغز می شود. این دو هورمون مسئول بخش پاداش مغز ما هستند. و بطور کلی تعیین کننده احساس شادمانی و حس خوب در بدن ما می باشند.

آن حس شادمانی گرم و لذت بخش که هنگام کادو دادن به دیگران به ما دست می دهد، نتیجه ترشح هورمون های شادی بخش اندورفین و دوپامین در مغز ماست. مساله اینجاست که هنگامی که برای خود خرید می کنیم این احساس به میزان کمتری در ما بوجود می آید، اسکن های مغزی این مساله را تایید کرده اند.

برای هدیه دادن برنامه ریزی شده ایم!

ما همگی افرادی را می شناسیم که ذاتاً سخاوتمندتر هستند و همچنین افرادی که این عادت را ندارند. دانشمندان راجع به چرایی این مساله تحقیقاتی را انجام داده اند. تحقیقات آنها نشان می دهد که کمیت و کیفیت کادوهای فرد می تواند به اندازه بخشی از مغز وی ارتباط داشته باشد.

ناحیه در مغز افراد ، دقیقا بالای گوش راست به نام right temporoparietal junction وجود دارد که به اختصار به آن TPJ نیز گفته می شود. این بخش در قضاوت های اخلاقی و ادراک احساسی فرد مثل اینکه اینکه افراد دیگر چه احساسی می کنند یا چه دیدگاهی دارند، نقش موثری ایفا می کند.

تحقیقی در دانشگاه زوریخ به این نتیجه رسید افرادی که بخش TPJ راست آنها بزرگتر است علاقه بیشتری به صرف هزینه های بالاتر برای هدیه خریدن یا انجام امور خیریه دارند. سیگنال فعالیت های مغزی در TPJ همچنان گویای این موضوع می تواند باشد که آیا فردی به آخرین حد قابل تحمل از هدیه دادن خود(از نظر کمیت و کیفیت) رسیده است یا خیر. هرچند این موضوع نمی تواند تنها فاکتور در تعیین کردن میزان سخاوتمندی افراد باشد، شواهد نشان می دهد که بخش کوچکی در مغز می تواند در این زمینه نقشی ایفا کند.

سخاوت خودخواهانه

تمام این صحبت ها راجع به ساختار مغز و مزایایی که هدیه دادن برای ما دارد به یک سوال اساسی می انجامد: آیا هدیه دادن یک عمل دگرخواهانه یا خودخواهانه است؟ اگر واقعا کادو دادن بهتر از کادو گرفتن است، پس آیا ما واقعا بخاطر همین مزیت های آشکار و نهان به سمت کادو دادن سوق داده نمی شویم؟بر اساس گفته های روانشناسان، جواب این سوال به شکل شگفت آوری “بله” است. ما هدیه می دهیم چون بازخورد خوبی برایمان دارد.

هرچند شاید چندان مهم نباشد که انگیزه اصلی چیست. هرچیزی که این انگیزه را در ما ایجاد کند که حس خوبی به دیگران و خودمان بدهیم، ارزشمند و مفید است. و دنیا را به جای قشنگ تری تبدیل می کند.